رییس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در راس هیاتی شامل معاون پژوهشی و جمعی از مدیران و اعضای هیات علمی موسسه از پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی بازدید کردند.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دکتر علی علیزاده علی آبادی، رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع در این بازدید که روز چهارشنبه با همراهی دکتر خسرو ثاقب طالبی، معاون پژوهشی موسسه، دکتر سیده معصومه زمانی، رئیس بخش حفاظت و حمایت موسسه، دکتر علی اشرف مهرابی، رئیس بخش زیست فناوری موسسه و دکتر عباس قمری زارع، دکتر سید محسن حسام زاده حجازی، دکتر زهرا شیرازی، دکتر یوسف محمدی و دکتر فرزاد بنائی اصل از اعضای هیات علمی بخش زیست فناوری موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور انجام شد در بازدید از بخش های مختلف تحقیقاتی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با توضیحات اعضای هیات علمی هر بخش با فعالیتهای پژوهشی و دستاوردهای این بخش ها آشنا شدند. این هیات در ادامه طی نشستی با حضور دکتر غلامرضا صالحی جوزانی، رئیس و دکتر مهران عنایتی شریعت پناهی، معاون پژوهشی پژوهشگاه، دکتر کوثری، مدیر اداره بازاریابی و تجاری سازی، دکتر ناخدا، رییس بخش فیزیولوژی مولکولی، دکتر قنواتی، رییس بخش بیوتکنولوژی میکروبی و دکتر معتمدی، عضو هیات علمی بخش تحقیقات نانوفناوری پژوهشگاه در خصوص برخی زمینه های همکاری مشترک موسسه و پژوهشگاه بحث و تبادل نظر کردند. دکتر صالحی جوزانی، رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در ابتدای این نشست ضمن خیر مقدم و تشکر از حضور دکتر علیزاده و هیات همراه در پژوهشگاه اظهار داشت: براساس پیش بینی ها تا سال 2050، چهارده فناوری جدید از قبیل کشاورزی در بیابان، کشاورزی با آب دریا، کشاورزی عمودی، اینترنت اشیاء، بیوانفورماتیک و هوش مصنوعی، تولید گوشت مصنوعی، نانوتکنولوژی، پهپادها، بیوپلاستیک ها، جلبک ها و پرینترهای سه بعدی، عرصه کشاورزی را کاملا متحول می کنند. از این 14 فناوری، 10 فناوری در حوزه بیوتکنولوژی، نانوفناوری و دیگر زمینه های مرتبط با فعالیت این پژوهشگاه است. وی با اشاره به این که بیوتکنولوژی به عنوان یکی از پنج فناوری مهم دنیا به تنهایی 32 درصد گردش مالی فناوری های نو در دنیا را به خود اختصاص داده است اظهار داشت: بازار بیوتکنولوژی دنیا بالغ بر 600 میلیارد دلار است که 10 درصد آن (60 میلیارد دلار) به بیوتکنولوژی کشاورزی اختصاص دارد. اگر بخواهیم با توجه به وسعت و جمعیت کشور یک درصد این بازار جهانی را کسب کنیم باید سهم خود از این بازار را به 600 میلیون دلار برسانیم و البته اگر هدفگذاری ستاد توسعه زیست فناوری در کسب سه درصد بازار جهانی زیست فناوری را مبنا قرار دهیم باید 1.8 میلیارد دلار از بازار جهانی بیوتکنولوژی کشاورزی را در اختیار داشته باشیم. صالحی جوزانی با اشاره به تاریخچه فعالیت پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی که در سال 1379 تاسیس شده و بیش از دو دهه است که به عنوان هاب توسعه بیوتکنولوژی کشاورزی در کشور در زمینه توسعه کاربرد فناوری های نو در رفع چالش های بخش کشاورزی و منابع طبیعی تلاش می کند، اظهار داشت: افزایش کمی و کیفی تولیدات کشاورزی، افزایش ارزش افزوده محصولات این حوزه، افزایش مقاومت به تنش ها، کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری در بخش کشاورزی از اولویت های فعالیت پژوهشگاه است.ضمن این که در زمینه ذخایرژنتیکی، محیط زیست و سلامت هم کارهای باارزشی کرده ایم که از جمله آنها ایجاد بانک اختصاصی باکتری های اسید لاکتیک، بانک میکروب های مفید و مضر و بانک اختصاصی میکروجلبک هاست. وی با بیان این که پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با برخورداری از حدود 45 نفر هیات علمی، بالغ بر 750 گزارش نهایی (پروژه)، 70 دانش فنی قابل تجاری سازی (11 درصد فناوری های قابل تجاری سازی ثبت شده سازمان تات)، 40 ثبت اختراع، سه هزار مقاله علمی، حدود 38 قرارداد انتقال فناوری و 20 یافته قابل ترویج داشته است، اظهار داشت: یکی از دستاوردهای پژوهشگاه که به عرصه راه پیدا کرده، پروتکل کشت بافتی بذر سیب زمینی است که از سال 1386 به رایگان به شرکت های دانش بنیان خصوصی واگذار شده و کشور را از واردات سالانه سه میلیون دلار بذر سیب زمینی کاملا بی نیاز کرده است. این پژوهشگاه هر ساله هسته اولیه بذر 17 رقم سیب زمینی را تولید و در اختیار 13 شرکت بخش خصوصی قرار می دهد که علاوه بر اشتغالزایی برای 210 نفر، تاکنون در مجموع 45 میلیون دلار سرمایه جویی ارزی به دنبال داشته است. یکی دیگر از فناوری های منتقل شده پژوهشگاه مربوط به پروبیوتیک های دام و طیور و آبزیان است که به تولید 15 محصول مختلف منجر شده و طی پنج سال بالغ بر 50 میلیارد تومان درآمدزایی داشته است که البته اثربخشی این فناوری با توجه به تاثیری که در کاهش هزینه ها و افزایش عملکرد محصول دارد بالغ بر 500 میلیارد تومان است. رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی اضافه کرد: یکی دیگر از دستاوردهای تجاری سازی شده پژوهشگاه تولید کود زیستی از قارچ تریکودرما است که سال گذشته حدود 20 هزار بسته از ان توسط بخش خصوصی تولید و عرضه شده که حدود 20 تا 30 درصد عملکرد محصول را بالا می برد. سیاست پژوهشگاه این است که دانش فنی حاصل از تحقیقات خود را با حداقل هزینه و حتی الامکان به صورت رایگان به شرکتهای خصوصی واگذار کند و در مقابل پس از تولید و عرضه این محصولات رویالیتی دریافت کند که خوشبختانه سال گذشته اولین رویالیتی را از محل فروش کودهای زیستی حاصل از فناوری منتقل شده به بخش خصوصی دریافت کردیم. صالحی جوزانی با اشاره به وظایف حاکمیتی پژوهشگاه در زمینه ردیابی تراریختگی کل خوراک دام وارداتی کشور و ارزیابی تمام محصولات نانوفناوری کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی برای تایید نانومقیاس بودن و ایمنی و اثربخشی آنها اظهار داشت: یکی دیگر از فناوری های واگذار شده پژوهشگاه، تولید هسته اولیه سالم سازی شده نیشکر برای رفع مشکل اختلاط ارقام مختلف نیشکر و تولید کمپوست از ضایعات باگاس و سرشاخه نیشکر است که با توجه به معضل برجای ماندن حدود چهار میلیون تن از این ضایعات در واحدهای کشت نیشکر، تبدیل آنها به کمپوست ضمن رفع مشکل پسماند، ارزش افزوده بسیار زیادی هم دارد. وی با اشاره به استقرار 21 واحد فناور در مرکز رشد پژوهشگاه در رشت اظهار داشت: سال گذشته سه واحد فناور مستقر در مرکز رشد ما دانش بنیان شدند و سه مورد ثبت اختراع هم توسط این واحدها صورت گرفت. رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در ادامه معرفی اولین رقم مرکبات توسط محققان پژوهشگاه (رقم پرنیان) که در راستای تحقیقات برنامه مقابله با جاروک لیموترش محقق شده، انتقال دانش فنی تکثیر کشت بافتی خرما به جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان، طرح تولید بذور هیبرید صیفی و سبزیجات که با همکاری بخش خصوصی در حال پیگیری است و برنامه هایی که در زمینه کشت جایگزین سورگوم و ارزن و کودهای بیولوژیک دنبال می شود را از دیگر دستاوردهای تحقیقاتی پژوهشگاه عنوان کرد و گفت: علاوه بر این پروژه هایی در زمینه تولید مواد باارزش از پسماندهای شهری و کشاورزی توسط محققان پژوهشگاه در حال اجراست. صالحی جوزانی به برخی طرح های مرتبط با جنگل ها، مراتع و گیاهان دارویی که در پژوهشگاه اجرا شده هم اشاره کرد و گفت: یکی از پروژه هایی از سال 92 با مشارکت سازمان جنگل ها و مراتع در پژوهشگاه آغاز شد مربوط به بررسی علل خشکیدگی و زوال درختان بلوط بود که متاسفانه با تغییر مسوولان سازمان ادامه پیدا نکرد. در این پروژه که بسیار علاقمند بودیم با همکاری موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع آن را دنبال کنیم از جنگل های مناطق مختلف ایلام نمونه برداری و فلور میکروبی بلوط ایرانی را شناسایی کردیم. شناسایی یک گونه جدید قارچ برای اولین بار در دنیا، شناسایی سویه های میکروبی مفید و موثر در ریشه زایی و استقرار بلوط، شناسایی گونه های قارچی غالب و دو باکتری با پتانسیل بیماری زایی در بلوط از جمله دستاوردهای این طرح بود. وی در ادامه تولید گرس های علوفه ای، هالوفیت ها (گیاهان شورپسند)، تکثیر کشت بافتی کاکتوس علوفه ای، پروتکل تولید کشت بافتی سماق، زغال اخته و زالزالک، شناسایی ژنوتیپ های برتر شیرین بیان و ... را هم از زمینه های تحقیقاتی مرتبط با منابع طبیعی و گیاهان دارویی عنوان کرد. در ادامه این نشست مدیران و اعضای هیات علمی پژوهشگاه و موسسه نیز توضیحاتی درباره برخی زمینه های تحقیقاتی مناسب برای همکاری های مشترک ارائه دادند. دکتر علی علیزاده علی آبادی، رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور هم در سخنانی با تشکر از میزبانی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به اهمیت همکاری های تحقیقاتی بین موسسات پژوهشی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اشاره کرد و گفت: هدف از این بازدید، آشنایی با توانمندی ها و ظرفیت های این پژوهشگاه بود تا با توجه به زمینه های تحقیقاتی و کمبودهایی که از لحاظ نیروی انسانی، تجهیزات و ... داریم با همکاری مشترک، خلاء های یکدیگر را برطرف کنیم. وی، این بازدید را نقطه شروع همکاری های مشترک موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور و پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی عنوان کرد و گفت: این جلسه اگر چه ماهیت کارشناسی داشت اما تا حدی رسمی بود و ان شاء الله جلسات بعدی به صورت کارشناسی تر و تخصصی تر برگزار خواهند شد تا طی چند ماه آینده چند زمینه مناسب برای عملیاتی کردن همکاری های مشترک تحقیقاتی شناسایی شوند. رئیس موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در پایان با اشاره به ظرفیت های فراوان این موسسه به لحاظ توانمندی و مسولیتی که در نظارت، جمع آوری و مدیریت ذخایر ژنتیکی کشور دارد و می تواند خوراک لازم برای هرگونه تحقیقات در حوزه جنگل ها، مراتع و گیاهان دارویی را در اختیار محققان قرار دهد، اظهار داشت: هم موسسه و هم پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی که امکانات و ظرفیت های زیادی در حوزه فناوری های پیشرفته دارد، دارای اعضای هیات علمی فرهیخته و باانگیزه هستند و مطمئنا با همکاری های مشترک در زمینه های مورد علاقه می توان به دستاوردهای بزرگی دست پیدا کرد. در پایان این اطمینان را هم به اعضای هیات علمی و محققانمان می دهم که اگر طرح های پژوهشی با توجه به نیازهای کشور انتخاب بشوند برای تامین بودجه مورد نیاز از بخش دولتی و خصوصی هم مشکل چندانی نخواهیم داشت.

خبر: علی شمس

عکس: حسن سمیعی