رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با بیان این که تنها 24 میلیون دلار از گردش مالی نانوفناوری و 300 میلیون دلار از گردش مالی بیوتکنولوژی کشور به بخش کشاورزی اختصاص دارد بر ضرورت توسعه این فناوری ها و دیگر فناوری های نوین برای حفظ آینده کشاورزی کشور تاکید کرد.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دکتر صالحی جوزانی که در جریان نشستی طی بازدید مهندس شایق و مهندس صفری از کارشناسان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از پژوهشگاه سخن می گفت در خصوص اهمیت زیست فناوری اظهار داشت: با توجه به تاثیرات مخرب تغییرات اقلیمی مثل گسترش خشکی، کم آبی و شوری، تامین امنیت غذایی بشر با کشاورزی سنتی امکانپذیر نیست ولذا حدود 15 فناوری جدید که عمدتا مرتبط با فناوری زیستی هستند به عنوان نجات دهنده آینده کشاورزی مورد توجه قرار دارند. در این بین فناوری زیستی (بیوتکنولوژی) به تنهایی حدود 32 درصد گردش مالی فناوری های نوین را در دنیا در اختیار دارد که حدود 700 میلیارد دلار است..

وی با بیان این که سهم زیست فناوری کشاورزی از گردش مالی جهانی زیست فناوری حدود 10 درصد (70 میلیارد دلار) است، اظهار داشت: با توجه به سهم حدودا یک درصدی ایران از جمعیت و وسعت کشورهای جهان اگر بخواهیم یک درصد گردش مالی بیوتکنولوژی کشاورزی دنیا را در اختیار داشته باشیم باید 600 میلیون دلار در این حوزه گردش مالی داشته باشیم و اگر همانطور که در اسناد و برنامه های ستاد توسعه زیست فناوری هدفگذاری شده به دنبال کسب سه درصد بازار جهانی این حوزه باشیم باید نزدیک به دو میلیارد دلار از گردش مالی زیست فناوری کشاورزی دنیا را در اختیار داشته باشیم که البته سهم ما در حال حاضر حدود 300 میلیون دلار (نیم درصد) است..

دکتر صالحی جوزانی درباره سهم ایران از بازار جهانی نانوفناوری که یکی دیگر از حوزه های فعالیت پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی است خاطرنشان کرد: گردش مالی نانوفناوری در کشور حدود 400 میلیون دلار است که سهم کشاورزی از آن حدود شش درصد است. البته با توجه به گسترش کاربردهای فناوری نانو در بخش کشاورزی پیش بینی می شود که تا سال 2026 سهم بخش کشاورزی از بازار جهانی نانو به حدود 20 درصد برسد که خوشبختانه این روند افزایشی را در کشور هم مشاهده می کنیم..

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در ادامه به ارائه توضیحاتی در خصوص تاریخچه تأسیس پژوهشگاه و زمینه­های فعالیت آن پرداخت و گفت: پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی که سال 1379 در قالب پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی آغاز به کار کرد در حال حاضر دارای چهار پژوهشکده فناوری های نوین، بیوتکنولوژی جانوری، بیوتکنولوژی صنایع غذایی و بیوتکنولوژی متابولیتهای ثانویه است که به ترتیب در کرج، رشت، تبریز و اصفهان مستقر هستند. پژوهشکده فناوری های نوین کشاورزی که در ستاد پژوهشگاه (کرج) استقرار دارد دارای شش بخش تحقیقاتی کشت بافت، مهندسی ژنتیک، سیستم بیولوژی، فیزیولوژی مولکولی، بیوتکنولوژی میکروبی و نانوفناوری است. پژوهشگاه علاوه بر این پژوهشکده های منطقه ای دارای یک مرکز در مشهد می باشد که قرار است به عنوان مرکز نوآوری – با مدیریت بخش خصوصی - فعالیت کند.

صالحی جوزانی با بیان این که مأموریت پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، استفاده از فناوری های زیستی و نانو برای حل مشکلات بخش کشاورزی است اظهار داشت: بهبود کمی و کیفی محصولات کشاورزی در راستای تامین امنیت غذایی، ایجاد ارزش افزوده (محصولات فناورانه باارزش) و حفاظت از تنوع زیستی، محیط زیست و توسعه پایدار سه اولویت اساسی فعالیتهای پژوهشگاه را تشکیل می دهند.

پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به عنوان هاب توسعه فناوری های نوین به ویژه بیوتکنولوژی و فناوری نانو در بخش کشاورزی  علاوه بر ارتباط نزدیک با بخش خصوصی با معاونتها و موسسات اجرایی مختلف در وزارت جهاد کشاورزی هم همکاری های وسیعی دارد به طوری که در شش شورای راهبری تحقیقات تخصصی در سطح وزارتخانه عضویت دارد و به زودی به عضویت چهار شورای دیگر هم در می آید.

وی با بیان این که پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در سیر بلوغ و بالندگی خود از تحقیقات پایه و بروندادها و پیامدهایی مثل مقاله و گزارش و اختراع و ... به سمت ایجاد فناوری و اثربخشی در حل مشکلات و معضلات بخش کشاورزی حرکت می کند اظهار داشت: امسال حدود 20 قرارداد با بخش خصوصی داشته ایم که امیدواریم تا پایان سال به حداقل 30 قرارداد افزایش پیدا کنند و بسیار خوشبینم که در سال آینده اثربخشی تحقیقات پژوهشگاه بسیار بیشتر باشد.     

صالحی جوزانی با بیان این که پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در حال حاضر دارای 50 نفر عضو هیات علمی است، تصریح کرد: طی حدود دو دهه فعالیت پژوهشگاه بالغ بر 750 پروژه - ذیل 200 طرح تحقیقاتی – در پژوهشگاه اجرا شده که به  70 دانش فنی قابل تجاری سازی منجر شده است. از این بین، حدود 35 دانش فنی به قرارداد منجر شده که حدود هفت مورد از آنها به معنای واقعی وارد عرصه شده است..

وی خاطرنشان کرد: یکی از دستاوردهای پژوهشگاه که به صورت رایگان به شرکت های دانش بنیان خصوصی واگذار شده، پروتکل کشت بافتی بذر سیب زمینی عاری از ویروس است که به ایجاد زنجیره تولید بذر سالم سیب زمینی و خودکفایی کشور از واردات بذر سیب زمینی منجر شده است. در این زنجیره، پژوهشگاه هر ساله بالغ بر شش هزار هسته اولیه (گیاهچه درون شیشه ای) بذر 17 رقم سیب زمینی را تولید و در اختیار 13 شرکت بخش خصوصی قرار می دهد و آنها هم با تولید 12 میلیون بذر سوپرالیت آن را در اختیار کشاورزان پیشرو قرار می دهند تا بذر الیت مورد نیاز کشور را تامین کنند..

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی تصریح کرد: تنها این دستاورد پژوهشگاه، سالانه سه میلیون دلار (120 میلیارد تومان) و در مجموع بالغ بر 50 میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی برای کشور در پی داشته و این در حالی است که کل بودجه پژوهشگاه اعم از بودجه جاری و تملک دارایی و ... حدود 50 میلیارد تومان است..

دکتر صالحی جوزانی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از دستاوردهای تجاری سازی شده پژوهشگاه، تهیه نهال های پایه سیب سالم مالینگ است که میزان تولید سیب درختی را از حدود 18 تا 20 تن در هکتار (متوسط تولید سیب درختی در کشور) به 35 تا 40 تن در هکتار افزایش داده است. دانش فنی تولید این نهال ها هم در اختیار چند شرکت خصوصی گذاشته شده که طی پنج سال موفق به تولید یک میلیون نهال شده اند. کاشت این نهالهای سالم در 20 هزار هکتار از باغات کشور، حداقل 200 هزار تن افزایش  در تولید سیب درختی کشور را به دنبال داشته که سودآوری آن بیش از 100 میلیون دلار در سال است.. 

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی خاطرنشان کرد: محققان پژوهشگاه همچنین در سال گذشته موفق به تولید 15 محصول مختلف پروبیوتیک شدند که با انتقال دانش فنی پروبیوتیک های طیور به بخش خصوصی و تولید صنعتی آنها شاهد تولید سالانه 150 تن انواع محصولات پروبیوتیک در کشور بودیم. در مجموع، طی پنج سال گذشته بالغ بر 500میلیارد ریال محصول پروبیوتیک طیور با دانش فنی منتقل شده از پژوهشگاه تولید شده که البته اثربخشی اصلی آن در کاهش چشمگیر هزینه واحدهای مرغداری و افزایش درآمد مرغداران است که بالغ بر پنج هزار میلیارد ریال بوده است..

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در ادامه از دریافت اولین رویالیتی حاصل از انتقال دانش فنی (تولید صنعتی کود زیستی مبتنی بر قارچ تریکودرما)  به بخش خصوصی خبر داد و گفت: با استفاده از این محصول که سالانه بالغ بر 20هزار بسته از آن تولید خواهد شد ضمن کنترل 70 تا 100 درصدی عوامل بیماری زا، میزان عملکرد محصولات کشاورزی 20 تا 30 درصد افزایش می یابد.

وی با بیان اینکه تولید بیوکمپوست غنی شده از پسماندهای نیشکر  از دیگر دستاوردهای تجاری سازی پژوهشگاه است عنوان کرد که این دستاورد طی 10 سال از اشل آزمایشگاهی به مرحله استفاده در شرکتهای کشت نیشکر رسیده و ادامه داد: با استفاده از دانش فنی منتقل شده در یکی از واحدهای کشت و صنعت نیشکر سالانه 10 هزار تن کمپوست از باگاس نیشکر استحصال می کنند و سعی داریم به سمت پالایشگاه زیستی برویم که در کنار کمپوست، گاز هم تولید کنیم.

صالحی جوزانی در پایان با اشاره به اثربخشی 23 هزار میلیارد دلاری دستاوردهای پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی اظهار داشت: در حال حاضر205 هزار هکتار از اراضی زراعی کشور از دستاوردهای پژوهشگاه بهره مند شده اند که با توجه به ظرفیتها و توانمندی های پژوهشگاه تاکید داریم که اثربخشی فعالیتهای پژوهشگاه می تواند چندین برابر شود.

در جریان این بازدید، هیات اعزامی از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ضمن استقبال از اقدامات بهینه پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در حوزه کشاورزی دانش بنیان و کاربردی از ایجاد مرکز نوآوری و فناوری در این پژوهشگاه حمایت کردند.