محققان بخش تحقیقات فناوری نانو پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با هدف افزایش اثربخشی و کاهش هدر رفت کودهای شیمیایی موفق به تولید کود آهسته رهش با مزایای متعدد نسبت به فرمولاسیونهای آهسته رهش موجود در بازارهای خارجی شدند.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دکتر الهه معتمدی، عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در سخنرانی علمی خود در خصوص مزایای کود شیمیایی آهسته رهش تولیدی اظهار داشت: پیش ­بینی می­شود تا سال ۲۰۵۰، جمعیت جهان به ۹٫۶ میلیارد نفر برسد. بدین ترتیب یکی از بزرگترین چالش های توسعه پایدار، تأمین مواد غذایی کافی برای جمعیت رو به رشد جهان در کنارحفظ منابع محدود موجود برای نسلهای آینده است.

وی با بیان این که رفع این چالش در گرو یافتن راه­حلهای نوآورانه در صنعت کشاورزی است، اظهار داشت: در این راستا توجه به کارایی مصرف کودهای شیمیایی به عنوان اقتصادی ترین نهاده برای به حداکثر رساندن تولید محصولات کشاورزی در واحد سطح بسیار حائز اهمیت است؛ اما یکی از حقایق نگران کننده در مورد کودهای شیمیایی موجود آن است که کارآیی مصرف این ترکیبات بسیار پایین است. یکی از دلایل اصلی کارایی پایین، به­ویژه در مورد اوره که پرمصرفترین کود شیمیایی است، هدررفت آن به دلایل مختلفی چون آبشویی، نیتریفیکاسیون، تصعید و ... است که می­تواند بسته به نوع کود و شرایط محیطی از بازه 10% تا 75% تغییر کند.

معتمدی تصریح کرد: بر اساس آمار و اطلاعات موسسه تحقیقات خاک و آب، روند مصرف کودهای ماکرو در کشورمان در دهه های گذشته همواره رو به رشد بوده و در سال 1394 حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن کود ازته، ۲۲۰ هزار تن کود فسفاته، ۵۵ هزار تن کود پتاسه توسط شرکت خدمات حمایتی توزیع شده است و هم اکنون کشاورزان ایرانی بالغ بر دو میلیون تن در سال تنها از کود اوره استفاده می کنند. برآوردهای داخلی و جهانی، وجود بازار مصرف گسترده ای را نشان می دهد که طی سالهای آتی، پژوهش و سرمایه گذاری هدفمند تحقیقاتی جهت رفع کاستی های محصولات موجود را کاملا ایجاب می کند.

عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی خاطرنشان کرد: با در نظر گرفتن حجم بالای مصرف و با توجه به اثرات زیست محیطی تلفات کودهای شیمیایی در طبیعت و افزایش هزینه های تولید، برای تولید اقتصادی محصولات مختلف و تامین نیاز کمی و کیفی غذای جامعه، مدیریت مصرف کود، کاهش تلفات و افزایش کارایی مصرف آن از اولویت ویژه ای بر خوردار است.

هدر رفت کود نه تنها باعث اتلاف هزینه می شود، بلکه به دلیل برطرف نشدن نیاز گیاه، لازم است تا همچنان کود بیشتری مصرف شود که مستلزم صرف هزینه کارگری بیشتر، مصرف بیش از اندازه کود، تجمع نیترات در محصولات کشاورزی و آلودگی آبهای زیرزمینی است که به هیچ وجه مطلوب نیست. در نتیجه هر راه­حل نوآورانه­ و کاربردی که بتواند میزان هدررفت کود را کاهش دهد، منافع ملی و اقتصادی چشمگیری به دنبال خواهد داشت.

معتمدی در خصوص کود آهسته رهش تولیدی در پژوهشگاه گفت: این محصول با توسعه راهکاری مبتنی بر فناوری نانو برای پوشش­دهی کودها به دنبال کنترل رهایش و جلوگیری از هدر رفت و افزایش کارایی مصرف کودهاست. از مزایای این محصول نسبت به سایر فرمولاسیونهای آهسته رهش موجود در بازارهای خارجی می توان به استفاده از پلیمر نشاسته به عنوان یک منبع ارزان قیمت و طبیعی، استفاده از نانوذرات به منظور افزایش عملکرد پوشش پلیمری، استفاده از آب به عنوان حلال در تهیه فرمولاسیون پلیمری، استفاده از یک واکنش تک مرحله ای با قابلیت تولید در مقیاس بالا اشاره کرد.

وی خاطرنشان کرد: این کود که از مواد اولیه صنعتی در دسترس تولید شده، ضمن تامین نسبت متعادل عناصر غذایی مورد نیاز گیاه و تامین کامل تمام عناصر ماکرو و بهبود یکنواختی رشد گیاه در طول دوره با کاربرد آسان و کنترل شده - به دلیل ترکیب یکنواخت و مناسب گیاه - باعث افزایش عملکرد و کیفیت محصولات زراعی می شود.