دوره آنلاین «تولید گیاهان داروئی در سیستم های کشت بسته» با سخنرانی عضو هیات ‌علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی برگزار شد

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دکتر مرتضی ابراهیمی طی سخنان خود در این دوره که به همت معاونت آموزش و ترویج سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره) برگزار شد، خاطرنشان کرد: امروزه تولید در کشاورزی با چالش های جدی مواجه است. تغییرات شدید اقلیمی سالهای اخیر منجر به از دست رفتن بخش های زیادی از اراضی قابل کشت و تخریب عرصه های طبیعی تولید گیاهان شده است. این روند خصوصا در گیاهان دارویی با دانستن این موضوع که بیش از ۹۰ درصد گیاهان از زیستگاه های طبیعی آن برداشت می شوند، وضعیت پرچالشی را ایجاد کرده است. بروز بیماریهای مدرن و نوظهور در جوامع مانند دیابت و مقاومت آنتی بیوتیکی باکتریهای عفونی و عدم تاثیر بهینه داروهای سنتزی، تمایل محققان برای یافتن مولکول های دارویی جدید و نیز استفاده از داروهای گیاهی با منشاء طبیعی را بیش از بیش کرده است؛ اما استفاده از داروهای گیاهی مشکلاتی را به همراه داشته است.

وی در عین حال، مشخص نبودن اصالت مواد گیاهی جمع آوری شده، تغییرات شدید میزان ماده موثره، آلودگی به انواع فلزات سنگین و انگل ها، تجزیه مواد موثره طی دوره انبارداری و ... را که نه تنها برای تولید کنندگان دارو بلکه برای مصرف کنندگان آن عوارض ناخواسته ای را به همراه داشته  از موانع و مشکلات کاربرد این گیاهان دارویی عنوان کرد.
ابراهیمی افزود: یکی از روش های جایگزین برای تامین مواد دارویی با منشاء گیاهی، تولید گیاه در سیستم های بسته (Closed Plant Production Systems-CPPS) شامل بیورآکتورها و کارخانه های گیاهی (Plant factories) می باشد. این سیستم ها قادر به تولید پایدار به لحاظ کمیت و کیفیت بوده و از نظر تئوری بیشتر مشکلاتی که در حوزه گیاهان دارویی وجود دارد را  برطرف خواهند کرد. 

به گفته وی، کشورهای پیشرو جهان ایجاد بسترهایی برای ورود به این حوزه از کشاورزی را به عنوان ضرورتی اجتناب ناپذیر پذیرفته و سرمایه گذاری های عظیمی را برای دستیابی به تکنولوژی تولید در این سیستم ها اختصاص داده اند که نشان دهنده جایگاه ارزشمند این فناوری می‌باشد. اگر چه علوم مختلفی درگیر فعالیت در چنین سیستم هایی می باشند اما به طور قطع زیست فناوری  کشاورزی نقش برجسته ای در پیشبرد تولید در چنین سیستم هایی بازی خواهد کرد. 

ابراهیمی در پایان تصریح کرد: با کمک زیست فناوری، شناسایی و تکثیر رویشی گیاهان دارویی خاص برای پرورش در سیستم های بسته، ایجاد لاین های پر عملکرد، شناسایی و تولید ارقام اصیل و سالم سازی شده، مهندسی متابولیت به منظور اجرای برنامه های کشاورزی مولکولی و Functional foods تسهیل می‌شود. همچنین با استفاده از زیست فنآوری، اصلاح مولکولی گیاهان داروئی مناسب جهت تولید و پرورش در این سیستم ها با سرعت بیشتری امکان پذیر است.