پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی از انعقاد قرارداد انجام پروژه پژوهشی بین پژوهشگاه و مرکز تحقیقات ابریشم کشور و دو قرارداد  بین پژوهشگاه با شرکت خودکفایی دانش و فناوری فاطر شریف و یک تفاهم نامه با شرکت راهبران دانش و نوآوری سازندگی نصیر خبر داد.

پروژه تحقیقاتی دستیابی به دانش فنی ریزازدیادی چهار رقم توت در قالب یک قرارداد پژوهشی به سفارش و با همکاری مرکز تحقیقات ابریشم کشور در پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی اجرا می‌شود.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، قرارداد اجرای این پروژه تحقیقاتی یک ساله، به امضای دکتر صابر گلکاری، رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و دکتر رضا صورتی زنجانی، رییس مرکز تحقیقات ابریشم کشور رسید.
براساس این قرارداد، پژوهشگاه متعهد شد  با تلاش محققان پژوهشکده بیوتکنولوژی جانوری دانش فنی موضوع قرارداد را مطابق زمان‌بندی مقرر به مرکز تحویل داده و نسبت به آموزش پنج نفر کارشناس معرفی شده از سوی مرکز اقدام کند.
 همچنین مرکز تحقیقات ابریشم را در استفاده از دانش فنی موضوع قرارداد تا یک سال مورد حمایت و مشاوره علمی قرار دهد.

مهندس سحر بهلولی زنجانی، مجری پروژه هم در گفت‌وگو با روابط عمومی پژوهشگاه اظهار داشت: تولید پیله کرم ابریشم در کشورمان سابقه طولانی دارد، به طوری که قدمت پرورش و تولید ابریشم در گیلان به چند قرن می رسد  با این حال طی سالیان اخیر ورود ابریشم بی کیفیت و ارزان قیمت چینی به بازارهای ایران صنعت تولید ابریشم کشور را در آستانه نابودی کامل قرار داده و این صنعت در دهه 80 و ۹۰ به دلیل کاهش تعرفه واردات پیله و نخ ابریشم و پایین بودن نرخ خرید تضمینی پیله رو به افول رفت. 

وی خاطرنشان کرد: در راستای رفع این مشکلات، مرکز توسعه نوغانداری به دنبال اعمال مکانیزم های حمایتی برای اعتمادسازی تولیدکنندگان به صنعت نوغانداری نهاده های مورد نیاز این بخش از جمله نهال توت اصلاح شده و تخم نوغان را به شکل یارانه ای تولید و رایگان و یا با حداقل قیمت در اختیار تولیدکنندگان قرار داد. مرکز احیای نوغانداری، احیای توتستان های موجود، ایجاد توتستان های جدید را به عنوان منبع غذایی کرم ابریشم در دستور کار خود قرار داد تا نهایتا با ایجاد زنجیره ابریشم از تولید پیله تا نخ ابریشم، صنعت نوغان‌داری و تولید منسوجات ابریشمی را احیا کرده و خانواده های مشغول در این صنعت بتوانند محصولات ابریشمی تولید و به بازار عرضه کنند که علاوه بر ارتقای این صنعت موجب افزایش درامد خانوارها خواهد شد. 

 بهلولی زنجانی تصریح کرد: در این راستا قرارداد پروژه‌ سفارشی"تهیه پروتکل ریزازدیادی برخی ارقام سخت ریشه‌زای توت" بین پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و مرکز تحقیقات ابریشم کشور منعقد شده که هدف این پروژه‌ اثربخش، دستیابی به دانش فنی جامع و کامل تکثیر ارقام اصلاح شده و سخت ریشه زای توت برای احداث توتستان‌های جدید و احیای توتستان های قدیمی و کم بازده است. محصول منتج از این دانش فنی تاثیر شایان توجهی بر معیشت خانوارهای روستایی نوغان‌دار و صنعت ابریشم کشور خواهد داشت.

وی در خصوص اهمیت گیاه توت در صنعت نوغان‌داری گفت: اکثر نژادهای تجاری کرم ابریشم از جمله نژادهای کرم ابریشم موجود در بانک ژن مرکز تحقیقات ابریشم کشور فقط از برگ توت تغذیه می‌کنند، لذا توسعه صنعت ابریشم در کشور وابسته به پرورش، تکثیر و کشت ارقام اصلاح شده توت است. 

بهلولی زنجانی با اشاره به شناسایی بیش از 68 گونه از جنس توت (Morus spp.) گفت: روش متداول ازدیاد غیرجنسی توت از طریق قلمه ساقه، پیوند و خوابانیدن است. موفقیت در این روشها به عواملی چون ژنتیک گیاه، سن و شرایط فیزیولوژیکی گیاهان مورد استفاده برای قلمه‌گیری، شرایط اقلیمی و روشهای کشت بستگی دارد. همچنین ارقام جدید و اصلاح شده توت، توانایی تکثیر از طریق قلمه را بلافاصله بعد از بلوغ ندارند و حداقل به شش تا هفت ماه زمان نیاز دارند تا بتوان آنها را از والد مادری جدا کرد.

گزارشها حاکی از آن است که برخی ارقام توت و بیشتر ارقام اصلاح شده آن سخت ریشه‌زا بوده و ازدیاد آنها با روش های متداول مثل  قلمه‌زنی بسیار مشکل، زمانبر و پر هزینه است؛ لذا دستیابی به روش ریزازدیادی کارا منجر به ازدیاد انبوه و سریع، مقرون به صرفه، بدون محدودیت فصلی و مکانی این ارقام خواهد شد.

وی در پایان خاطرنشان کرد:  در حالی که در روش سنتی ازدیاد از طریق قلمه ساقه، هر قلمه تنها یک گیاه تولید می‌کند  در ریزازدیادی، می‌توان هزاران گیاه را از یک ریزنمونه تولید کرد. همچنین تولید گیاهچه ها در روش ریزازدیادی وابسته به فصل خاصی نیست؛ لذا، ریزازدیادی، روشی کارآمد و مقرون به صرفه برای ازدیاد سریع توت در زمان نسبتا کوتاه و فضای کوچک است و همچنین تولید گیاهان عاری از ویروس را با کشت مریستم انتهایی گیاه ممکن می‌کند.

 » مجوز بهره برداری از سویه‌های باکتریایی و دانش فنی محرک‌های رشد اختصاصی گوجه فرنگی و خیار گلخانه‌ای به بخش خصوصی اعطا شد«

»مجوز بهره برداری از یک سویه باکتریایی و دانش فنی مربوطه به منظور تولید و فروش محرک رشد اختصاصی خیار گلخانه‌ای» و «مجوز بهره برداری از یک سویه باکتریایی و دانش فنی مربوطه به منظور تولید و فروش محرک رشد اختصاصی گوجه فرنگی گلخانه‌ای» با امضای دو قرارداد از پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به شرکت خودکفایی دانش و فناوری فاطر شریف اعطا شد.

 دکتر اکرم صادقی، عضو هیات علمی بخش بیوتکنولوژی میکروبی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و مجری این طرح در گفت‌وگو با روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با اشاره به مخاطرات اسـتفاده گسترده از سـموم و کودهای شـیمیایی در بخـش کشاورزی که جایگزینی آنها با کودها و سموم زیستی را ایجاب می‌کند، اظهار داشت: در اسناد بالادستی کشور بر تولیـد و افزایـش مصرف کودهـای زیسـتی و آلـی و همچنیـن عوامـل کنترل زیستی آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز تاکید شده است، بر این اساس از سال‌ها پیش، پروژه‌های متعددی در زمینه تولید کود و سموم زیستی در دستور کار پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی قرار داشته و اکنون دستاوردهای آن به بخش خصوصی واگذار می‌شود. 

به گفته وی از مزایا و ویژگی‌های منحصر به فرد این دانش فنی نوع جنس و گونه باکتری‌های معرفی شده به عنوان محرک رشد است که از گروه اکتینومیست‌ها هستند. صادقی خاطرنشان کرد: یک سویه از جنس آمیکولاتوپسیس به عنوان محرک رشد اختصاصی خیار گلخانه‌ای و یک سویه از جنس استرپتومایسس عنوان محرک رشد اختصاصی گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای پس از ارزیابی در سه سطح آزمایشگاه، گلخانه پژوهشی و گلخانه تجاری طی دو قرارداد به بخش خصوصی واگذار شده است. این باکتری‌ها علاوه بر افزایش عملکرد (حدود 20 درصد افزایش نسبت به شرایط کوددهی معمول) و کیفیت محصول (کاهش قابل توجه تجمع نیترات در میوه و افزایش عطر و طعم محصول) توانایی القاء سیستم ایمنی گیاه میزبان نسبت به عوامل بیماریزا را نیز دارند. تولید سیدروفور و اکسین و تثبت نیتروژن مشخصه عمومی این سویه‌ها است. 

وی با بیان اینکه در حال حاضر محرک رشد اختصاصی برای خیار و گوجه فرنگی در بازار ایران وجود ندارد، تصریح کرد: افزایش کیفیت محصول به ویژه کاهش تجمع نیترات در بافت میوه پس از استفاده از این محرک رشدها موجب برطرف شدن نگرانی‌های مربوط به صادرات این محصولات خواهد شد. 
گفتنی است به منظور فراهم کردن امکان همکاری‌‌های سازنده علمی پژوهشی، تجاری سازی و انتقال فناوری در حوزه زیست فناوری، تفاهم نامه همکاری‌ ای هم  بین پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و شرکت راهبران دانش و نوآوری سازندگی نصیر امضا شد.