مراسم افتتاحیه در ساعت  19:30 در روز پنج­شنبه مورخ 1395/06/25 با حضور دکتر زند  معاون وزیر و رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و حجت الاسلام حاج آقا سعیدیان نماینده ولی فقیه در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی لاهوتی رییس مجمع نمایندگان استان گیلان در مجلس شورای اسلامی و دکتر جعفرزاده نماینده مردم گیلان در مجلس و نماینده فرماندهی کل سپاه استان گیلان پس از پرده برداری از لوح یابود افتتاح و بردین روبان آغاز و در ادامه میهمانان از نمایشگاه دستاوردهای پژوهشکده مستقر در لابی مدیریت بازدید کردند . همچنین میهمانان در سالن آمفی‌تئاتر مدیریت مستقر و با تلاوت آیاتی از قرآن مجید و همچنین پخش سرود ملی مراسم رسماً آغاز شد.

در ابتدای مراسم دکتر خوش‌خلق‌سیما رییس پژوهشکده سخنان خود را با ابراز فرازهایی از بیانات مقام معظم رهبری و ریاست محترم جمهوری در خصوص مسئله بیوتکنولوژی که امری است ضروری آغاز نمودند. ایشان با ارائه اسلایدهایی در خصوص معرفی تاریخچه پژوهشکده بیوتکنولوژی و مناطق وابسته به آن ادامه دادند پژوهشکده در سال 1378 با حکم وزیر کشاورزی وقت آقای دکتر کلانتری برای را‌ه‌اندازی موسسه، بنیانگذاری شد. ایشان همچنین با اشاره به فعالیت مدیریت پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی شمال کشور در رشت خاطرنشان کرد این پژوهشکده در زمینی به مساحت 7000متر مربع و زیربنای 3600 مترمربع با فضای آزمایشگاهی و اداری و نیز  370 مترمریع فضای گلخانه‌ای در سال 1385 راه‌اندازی و در حوزه­های جانوری و گیاهی فعالیت می‌کند. شناسایی عملکرد ژن‌ها، کشت بافت، انتقال ژن و بررسی اختلالات ژنتیکی موجودات از مهمترین کارکردهای پژوهشکده بیوتکنولوژی است و همچنین استفاده از فناوری‌های جدید کشاورزی در حوزه گیاهی شامل برنج، زیتون و مرکبات، حشرات صنعتی مانند کرم ابریشم و زنبور عسل و گونه‌های مختلف طیور و انواع آبزیان، توسعه و ...در کشور بسیار ضروری است.

ایشان با بیان اینکه دو عامل مهم مانند خشکی و بیکاری کشورمان را مورد تهدید قرار می‌دهد،  با توجه به درآمدزایی بالای طرح‌های بیوتکنولوژی کشاورزی بیان برنامه خودکفایی تولید بذر سالم سیب‌زمینی با انتقال دانش فنی تولید بذر سالم حاصل از کشت بافت از سوی پژوهشکده به بخش خصوصی منجر به بیش از 29میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی شده است .

در ادامه دکتر اسکندر زند معاون وزیر و رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در آیین بهره‌برداری از ساختمان بیان داشت: خودکفایی در تولید بذر سالم سیب‌زمینی یکی از دستاوردهای پژوهشکده‌های چهارگانه بیوتکنولوژی کشور است، ایشان اضافه نمود ایران اکنون با تولید سالانه 5 میلیون تن سیب‌زمینی رتبه سیزدهم جهان را به خود اختصاص داده که جبران کسری واردات آن سالانه برای کشور 29 میلیو دلار صرفه‌جویی ارزی داشته است. ایشان انجام پژوهش‌های هدفمند با استفاده از فناوری‌های نوین را از ماموریت‌های مهم پژوهشکده‌های بخش کشاورزی دانست و گفت تولید پروبیوتیک‌های مکمل خوراک دام و طیور، فرمولاسیون غنی‌سازی مواد غذایی، آرایشی وبهداشتی با استفاده از جلبک، تکثیر انبوه پایه‌ها و ارقام تجاری پسته و پژوهش‌های مرتبط با انواع گیاهان داروئی، آبزیان و ماهیام خاویاری تنها بخشی از مطالعات کاربردی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی است و پژوهشکده تنها با انتقال دانش فنی حاصل از دو پروژه تولید بذر سالم سیب‌زمینی و تولید انبوه سیب مالینگ مرتون از طریق کشت بافت حدود 50درصد گذشته صرفه­جویی داشته است معاون وزیرو و رییس سازمان ادامه داد ۴۰ درصد بودجه سازمانی، صرف امور تحقیقاتی در ۲۰ مؤسسه پژوهشی کشاورزی می‌شود و ۶۰ درصد آن برای حقوق پرسنل است. به عبارتی ۲۵۰ میلیارد تومان به صورت سالانه برای تحقیقات زیرمجموعه‌های مختلف کشاورزی هزینه می‌شود.

دکتر اسکندر زند با اشاره به اینکه امسال اولویت سازمان، پیگیری پروژه‌های اقتصاد مقاومتی است، افزود: پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ، تاکنون دو پروژه مهم در بذر سیب‌زمینی و سیب را عملیاتی کرده که طبق برآوردها عایدات اقتصادی آن به اندازه ۵۰ درصد کل هزینه‌هایی است که دولت در سال گذشته برای تحقیقات در نظر گرفته بود.

وی خاطرنشان کرد: بیوتکنولوژی از رشته‌های جدیدی است که ظرفیت بسیار بالایی دارد، اما متأسفانه کشور ما در این ارتباط به اندازه کافی سرمایه‌گذاری نکرده و بسیاری از پتانسیل‌های آن مغفول مانده است. این در حالی است که کشوری مانند کوبا که در تحقیقات بیوتکنولوژی پیشرو محسوب می‌شود، سال‌های قبل پروژه‌های گوناگونی را شروع کرده و اکنون یکی از موفق‌ترین کشورها است.

به گفته دکتر زند، سرمایه‌گذاری در تحقیقات بیوتکنولوژی، می‌تواند بین ۳۰ تا ۵۰ درصد سودآوری داشته باشد؛ بنابراین یکی از راهکارهای بهبود وضعیت اقتصادی است که با فراهم شدن زیرساخت‌ها باید آن را پیش برد.

وی درباره سرنوشت محصولات تراریخته در ایران ادامه داد: این مقوله سه بخش دارد؛ تحقیقات، تولید داخلی و واردات. بخش نخست را می‌توان یکی از اجزای لاینفک پیشرفت کشور دانست؛ بنابراین محققان ما باید به جدیدترین علوم و فنون بیوتکنولوژی آگاهی کامل داشته و ما نیز آن را به شدت دنبال می‌کنیم، زیرا قانون هم به هیچ عنوان پژوهش در این زمینه را محدود نکرده است.

به گفته رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، در تولید داخلی نیز قانون ایمنی زیستی به واسطه کمیته ویژه خود، تمام جوانب یک محصول تراریخته را سنجیده و پس از تأیید، اجازه رهاسازی به آن را خواهد داد، اما مهم‌ترین بخش مربوط به بحث واردات است و به‌نظر می‌رسد آنهایی که نسبت به مبحث تراریخته احساس نگرانی می‌کنند، باید بیشتر در این بخش تمرکز کنند.

دکتر زند تصریح کرد: اکنون بخش عمده‌ای از تغذیه دام به‌ویژه طیور کشور و همچنین روغن مصرفی، تراریخته هستند که در صورت قطع واردات، قطعا امنیت غذایی کشور به خطر خواهد افتاد، این در حالی است که نمونه‌های غیرتراریخته این محصولات یا در دنیا وجود ندارد یا اگر هم باشد، قیمت بسیار بالایی خواهد داشت؛ بنابراین تصمیم‌گیری در این زمینه باید حساب شده و دقیق صورت گیرد.

وی معتقد است اکنون جهت‌گیری‌ها و مخالفت‌ها بیشتر علیه تحقیقات است و این موضوع به صلاح منافع ملی نیست. چرا که محققان داخلی باید به آخرین اطلاعات دنیا مجهز شده و هیچ شخصی نگران رهاسازی نباشد، زیرا کمیته ایمنی زیستی، بر تمام جوانب، احاطه کامل دارد؛ بنابراین غیرمتخصصان نیز نباید با اظهارات غیرکارشناسی، آرامش جامعه را به هم زده و ذهن مردم را نسبت به موضوع تراریخته مغشوش کنند.

مهرداد بائوج لاهوتی،رئیس مجمع نمایندگان گیلان سخنران بعدی این مراسم بود، وی ضمن قدردانی از عوامل و دست‌اندرکاران این مجموعه عنوان نمودند که سرکار خانم دکتر خوش‌خلق‌سیما بسیار شیوا، اهمیت موضوع و شکل‌گیری این مجموعه ارزشمند را عنوان نمودند. ایشان نیز نقش پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی شمال کشور را در آسیب شناسی و بهبود عملکرد محصولات کشاورزی گیلان مهم دانست و افزودند چرا با بهره‌مندی از  فناوری و جایگاه علمی بالا این امر در اجرای تحقیقات پیاده سازی نمی‌شود وضعیت کشاورزی در کشور به عنوان نمونه در گیلان مطلوب نیست. ایشان با طرح سوالی از آقای مهندس حجتی وزیر جهاد کشاورزی در خصوص اینکه چرا کسری نیاز برنج داخلی 4000 تن را نمی‌توانیم در داخل تولید کنیم، اظهار داشتند در تولید نخ ابریشم، چای و مرکبات نیز دچار رکود شده‌ایم و زمین‌های زیادی را در تولید این محصولات از دست داده‌ایم و همچنین تاکیید کردند ما باید با استفاده از فناوری‌های نوین موانع تولید دانش به ثروت را شناسایی کنیم و از سر راه برداریم در غیراینصورت باید فاتحه کشاورزی را بخوانیم. ایشان خاطرنشان کردند که تبدیل دانش به ثروت کار عظیمی است که مجموعه پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی و مناطق وابسته آن در این عرصه پیشرو بوده و توانسته‌اند رسالت خود را به نحو احسن انجام دهند و در اجرای این امر به سرکار خانم دکتر خوش‌خلق‌سیما و عوامل و دست‌اندرکاران این مجموعه ارزشمند تبریک و عرض خسته نباشید داشتند.    

شجاع مشاور عالی معاون اول رییس جمهوری به عنوان آخرین سخنران مراسم افتتاحیه، ضمن عرض پوزش به دلیل عدم حضور آقای دکتر نوبخت معاون اول رییس جمهور و رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، و باعرض تبریک افتتاح و بهره‌برداری از این مجموعه علمی، اظهار داشتند در طی این دوازده سال شاهد زحمات دلسوزانه و پیگیری مصرانه سرکار خانم دکتر خوش‌خلق‌سیما به همراه دکتر افراز مدیر پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه شمال کشور برای دریافت اعتبار برای تکمیل چنین طرح عظیمی بوده‌اند و این کار را به نحو احسن به اتمام رساندند. وی با اشاره در خصوص سابقه 70 ساله تحقیقات در بخش کشاورزی از عدم توجه به بخش خصوصی گلایه نمودند، همچنین علت عقب ماندگی و عدم رشد بخش کشاورزی را نبود اعتبارات کافی دانسته و اظهار داشتند که کشاورزی در کلام محور توسعه می‌باشد ولی در عمل این‌چنین نیست و در برنامه‌های توسعه اول تا پنجم کشور 4 الی 5 درصد اعتبارات به کشاورزی تخصیص داده شده است  در حالی که کشاورزی خود را در جنگ و همچنین در تحریم کارآمد نشان داده است. ایشان افزود 100میلیون تن از محصولات غذایی را در کشور تولید کردند.

 در پایان این دکتر خوش‌خلق‌سیما از حضور میهمانان ارجمندی همچون آقای شجاع مشاور عالی معاون اول رییس جمهور و رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و معاون وزیر و رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وی نماینده ولی فقیه در سازمان و آقای لاهوتی رییس مجمع نمایندگان استان گیلان در مجلس شورای اسلامی و آقای دکتر جعفرزاده نماینده مردم گیلان در مجلس و نماینده فرماندهی کل سپاه استان گیلان و دیگر مسئولان محلی تشکر و قدردانی نمودند. و همچنین با اهدا لوح از زحمات مسئولین درگیر در تکمیل این ساختمان شامل آقایان دکتر سید ضیاالدین میرحسینی، دکتر علیرضا ترنگ و دکتر فضل اله افراز قدردانی شد. 

عکس: سینا معتمدراد

اداره روابط عمومی و ترویج یافته ها