مهندس پروازی و مهندس صفاری از  شرکت کشت و صنعت تعاونی ولی عصر و کشت و صنعت صالحی - صفاری و شرکت تلیسه اصیل جهان که از بزرگترین مجتمع های کشت و صنعت کشور هستند در بازدید از پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ضمن آشنایی با توانمندی های بخش های مختلف تحقیقاتی پژوهشگاه زمینه های مناسب برای همکاری با پژوهشگاه را بررسی کردند.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، مهندس پروازی از پیشکسوتان حوزه های مختلف کشت و صنعت در ابتدای این بازدید در نشستی با حضور جمعی از اعضای هیات علمی پژوهشگاه با تاکید بر اهمیت ارتباط هر چه نزدیکتر پژوهشگران و کشاورزان اظهار داشت: مادامی که ببین پژوهشگران و تئوریسینهای بخش کشاورزی در مراکز علمی تحقیقاتی و فعالان بخش کشاورزی ارتباط مناسبی برقرار نشود توسعه کشاورزی در کشور میسر نیست. تجربه نشان داده که اگر سرعت صنعتی شدن کشور همپای کشورهای صنعتی هم باشد باز هم  در حوزه صنعت چندین دهه با دنیا فاصله داریم. لذا منطقی ترین راه استفاده از ظرفیتهای کشور در بخش کشاورزی و سرمایه گذاری در این حوزه و تلاش برای رفع مشکلات و موانع موجود در این بخش است.

در ادامه این نشست که با حضور دکتر بابک ناخدا رییس بخش فیزیولوژی ملکولی و دکتر مریم شهبازی، رییس اداره بازاریابی و تجاری سازی پژوهشگاه و جمعی از اعضای هیات علمی پژوهشگاه برگزار شد دکتر ناخدا به بیان تاریخچه ای از تاسیس و توسعه پژوهشگاه و زمینه های فعالیت و دستاوردهای بخش های مختلف تحقیقاتی و پژوهشکده های منطقه ای پژوهشگاه پرداخت و تاکید کرد: ماموریت اصلی پژوهشگاه رفع مشکلات و کمک به توسعه بخش های مختلف کشاورزی و دامپروری کشور با بهره گیری از فناوری های نوین زیستی است و لذا جهتگیری عمده تحقیقات ما مساله محوری و تمرکز بر فناوری هایی است که در بخش کشاورزی، متقاضی داشته و امکان تجاری سازی دارند. 
در ادامه این نشست، دکتر مهرشاد زین العابدینی، عضو هیات علمی پژوهشگاه و مجری طرح ارزیابی ژرم پلاسم انار ایران هم توضیحاتی در خصوص این طرح ارائه داد.
به گفته وی برخی ژنوتیپ های انار ایران با این که ممکن است ارزش عملکردی چندانی نداشته باشند دارای متابولیت ها و خصوصیات آنتی اکسیدانی باارزشی هستند که می توانند ارزش افزوده بالایی در صنایع مختلف خصوصا  داروسازی داشته باشند. از طرف دیگر برخی ارقام انار واجد صفات باارزشی مثل مقاومت به تنش های زیستی و غیرزیستی مختلف هستند که از این لحاظ حفظ ذخایر ژنتیک انار کشور و ایجاد کلکسیون های مادری سالم از ارقام مختلف انار ایران ازضرورت بالایی برخوردار است.

زین العابدینی در عین حال با اذعان به هزینه های سنگین ایجاد باغ های مادری از تمام ارقام انار کشور گفت: با شناسایی دقیق خصوصیات مورفولوژیک و متابولیتهای ارقام مختلف انار می توان به جای ایجاد کلکسیونی که مثلا شامل 250 رقم مختلف انار باشد با هزینه ای بسیار بسیار کمتر کلکسیونی شامل 10 درصد این ارقام تشکیل داد که حداقل 70، 80 درصد تنوع کلکسیون کامل ارقام انار را داشته باشد.
وی در ادامه با اشاره به اهمیت شناسایی نهال های نر و ماده در برخی گونه های باغی خاطرنشان کرد: در کشت برخی گیاهان برای رسیدن به بارآوری بهینه باید نسبت خاصی از پایه های نر و ماده را کشت کرد که در مورد برخی گونه ها مثل پسته تشخیص نر و ماده بودن پایه ها در مرحله نهالی از روی شکل ظاهری آنها امکان پذیر نیست. برای رفع این مشکل به تکنیکی برای تشخیص نر و ماده بودن نهالها دست پیدا کرده ایم که در گیاه کانابیس 80 تا 90 درصد موفقیت آمیز بوده و آمادگی داریم در گیاه پسته نیز که اهمیت تجاری بالایی دارد از این تکنیک استفاده کنیم.

در ادامه این بازدید مهندس پروازی و مهندس صفاری با حضور در بخش های مختلف تحقیقاتی پژوهشگاه بیوتکنولوژی با توضیحات و گفت و شنود با اعضای هیات علمی و محققان هر بخش از نزدیک با توانمندی ها و دستاوردهای هر بخش آشنا شدند.
دکتر لیلا مامنی، رییس بخش نانوتکنولوژی پژوهشگاه در پاسخ به این سوال مهندس پروازی که آیا دستاوردهای این بخش به مزارع هم

رسیده یا نه گفت: در کشاورزی که بحث تولید انبوه مطرح است بر خلاف بخش هایی مثل پزشکی و داروسازی قیمت تمام شده محصول اهمیت بالایی دارد لذا در تحقیقات بخش نانو سعی کرده ایم با معضل محوری از جاهایی شروع کنیم که نزدیکترین فاصله را تا بازار دارد و مورد نیاز کشور است.
وی خاطرنشان کرد:

تولید پوشش های نانو برای رهایش آهسته سموم و کودهای کشاورزی و کاهش مصرف و آلایندگی ناشی از آنها، تولید نانوسیلیکا از ضایعات کاه و کلش برنج، تهیه فرمولاسیون پایدار سم طبیعی آزادیراختین از جمله دستاوردهای این پژوهشکده است که تعدادی از آنها در مرحله انتقال دانش فنی به شرکتهای خصوصی است.

در ادامه بخش بیولوژی سیستم ها مورد بازدید قرار گرفت و توضیحات لازم درباره فعالیتهای این بخش که کلیات مطالعات امیکس و تهیه داده های پیچیده ارزیابی ژنتیکی و تهیه شناسنامه و تایید اصالت ژنتیک گیاهان و دام های مختلف را عهده دار است ارائه شد. از دستاوردهای محققان این بخش دستیابی به تکنیک تایید اصالت ژنتیک محصولات باغی و زراعی مهم کشور لز قبیل پسته، خرما، بادام، زیتون، نیشکر و حتی ماهیانی مثل ماهی آزاد و گونه هایی از طیور از جمله مرغ لاین نژاد  آرین است.

دکتر هاشمی، مدیر بخش بیوتکنولوژی میکروبی هم در جریان بازدید مدیران مجتمع های کشت و صنعت توضیحاتی درباره دستاوردهای و طرح های در دست تحقیق در این بخش از جمله تولید سموم، کودها و مکمل های زیستی، تولید رنگدانه قرمز با خاصیت آنتی اکسیدانی قوی از جلبک آستازانین، تولید بیوکنترلر براساس قارچ تریکودرما، تولید
علف کش های زیستی و بحث تقویت خاک های کشاورزی با افزودن کمپوستهای میکروبی حاصل از پسماندهای کشاورزی، تولید کودهای مایع از باگاس نیشکر، تصفیه میکروبی فاضلاب ها و تولید بیوگاز ارائه داد.
وی گفت: از جمله فعالیتهای این بخش شناسایی سویه های پروبیوتیک بومی است. تجربه دنیا نشان داده که سویه های پروبیوتیک مورد استفاده در صنایع غذایی و ... باید با فلور میکروبی جمعیت هماهنگ باشد لذا تلاش داریم با شناسایی و معرفی سویه های بومی به فعالان این صنعت در کشور کمک کنیم.
هاشمی توسعه روش های پاستوریزاسیون غیر حرارتی نظیر پلاسمای سرد را که با مهار فعالیت های آنزیم های لیپازی و جلوگیری از اکسیداسیون در افزایش پایداری جنین گندم کاربرد داشته و طی قراردادی چهارجانبه به شرکت زرماکارون واگذار شده و همچنین راه اندازی سیستم پرتابل کویتاسیون خاص سیالات به منظور پاستوریزاسیون آسان و موثر شیر برای رفع مشکل مرگ و میر بالای گوساله های متولد شده در کشت و صنعت مغان را از دیگر دستاوردهای این بخش عنوان کرد.
در بخش کشت بافت و سلول نیز دکتر حبشی در خصوص  فعالیتها و دستاوردهای محققان بخش در سه محور تهیه پروتکل ریزازدیادی و تکثیر کشت بافتی گیاهان، توسعه سیستم هاپلوئیدی در تولید بذرهای هیبرید و ایجاد باغ های سالم مادری توضیحاتی ارائه داد.  
پایان بخش برنامه های بازدیدی توضیحات دکتر ناخدا، رییس و اعضای هیات علمی بخش فیزیولوژی ملکولی پژوهشگاه بود. 
در این بخش دکتر مریم شهبازی، عضو هیات علمی بخش در خصوص روند اجرای طرح کلان اصلاح مولکولی جو و طرح استخراج رنگدانه آبی از جلبک توضیحاتی ارایه داد. 
در ادامه دستاوردهای بخش در زمینه تولید شیرین کننده بدون قند استویا و طرح کلان کشاورزی هالوفیت مبنا و کشت گیاه شورپسند سالیکورنیا در مناطق مختلف کشور و احیای گیاهان فراموش شده و ارزشمندی مثل سورگوم و ارزن از سوی دکتر ناخدا تشریح شد.
دکتر شبر از محققان این بخش نیز در زمینه فعالیتهای در حال انجام در زمینه تکثیر گلایل و دیگر گونه های گیاهان زینتی توضیحاتی ارائه داد.
در پایان این بازدید در نشستی که به منظور جمع بندی نظرات مهمانان برگزار شد مهندس پروازی از مجتمع کشت و صنعت ولیعصر (عج) با ابراز خرسندی از رویکرد مساله محور و دستاوردهای پژوهشگاه آمادگی این مجتمع را برای در اختیار دادن زمین و امکانات لازم به محققان پژوهشگاه جهت توسعه تحقیقات و کاربرد عملی این دستاوردها در مزرعه اعلام کرد که با استقبال اعضای هیات علمی پژوهشگاه مقرر شد در نشست مشترکی که پس از بازدید محققان پژوهشگاه از مجموعه  کشت  و صنعت انجام می شود اولویتها و زمینه های مشترک همکاری مشخص و اجرایی شود.

عکس : حسن سمیعی

مورخ : 11-04-98